Acidose bij vleesrunderen in intensieve voedersystemen:
oorzaken en preventiestrategieën
Samenvatting van de hoofdpunten van Prof. Sergio Calsamiglia
Universitat Autònoma de Barcelona, Faculteit Voeding en welzijn van dieren
Intensieve vleesrunderen landbouwsystemen
Krachtvoer dat in de intensieve veehouderij wordt gebruikt, kan leiden tot acidose, wat een negatieve invloed heeft op het welzijn, de productie en de rentabiliteit van de dieren.
Het gebruik van natriumbicarbonaat is de beste preventieve strategie en helpt de acidose onder controle te houden en economische voordelen te bieden.
Hoe werkt een systeem van intensieve rundvleesproductie?
Intensieve productiesystemen zorgen voor hoge groeicijfers van rundvee
De noodzaak om een steeds grotere wereldbevolking te voeden heeft geleid tot de groei van de intensieve landbouw, omdat daarmee op een kleine oppervlakte grote hoeveelheden voedsel kunnen worden geproduceerd tegen een lagere eenheidsprijs. Door gebruik te maken van een intensief houderijsysteem voor de productie van vleesrunderen is het mogelijk in betrekkelijk korte cycli een hoge groei van het rundvee te bereiken, met een gemiddelde dagelijkse gewichtstoename van 1,0 tot 2,0 kg/d en een conversie-index van 4 tot 6,5 kg voeder per kg toename in levend gewicht, afhankelijk van leeftijd en ras.
Krachtvoeders zijn meer zuurvormend
Deze groeisnelheid wordt bereikt met krachtvoer dat energierijker maar ook zuurvormender is. Acidose is een kritieke voedingsziekte voor vleesrunderen, aangezien het de opname en verteerbaarheid van het rantsoen negatief kan beïnvloeden, de groei en de voederefficiëntie kan verminderen en de incidentie van windzucht, ontstekingen en klauwproblemen kan doen toenemen.
Al deze factoren kunnen leiden tot een vermindering van de dierlijke productie en de rentabiliteit, maar ook van het dierenwelzijn.
De juiste pH-balans in de pens
Om doeltreffend te zijn, moet bij de samenstelling van het rantsoen voor runderen worden gestreefd naar een evenwicht tussen het gebruik van koolhydraten om de energie-opname te maximaliseren en de normale, optimale pH-waarde van de pens, die tussen 6,2 en 7,0 moet blijven.
De pH in de pens is afhankelijk van 3 factoren
- De productie van zuur, voornamelijk gekoppeld aan de snelheid waarmee zetmeel wordt afgebroken
- De buffercapaciteit van het pensmilieu, waarbij speekselafscheiding de belangrijkste factor is
- De eliminatie van protonen door resorptie of doorstroming naar het lagere spijsverteringskanaal
Acidose-episoden zijn vaak het gevolg van een desynchronisatie tussen zuurproductie en buffercapaciteit.
De belangrijke rol van buffers tegen acidose
Subacute pensacidose kan onder controle worden gehouden door het gebruik van buffers.
Een buffer isgewoon een mengsel van een zwak zuur en zijn geconjugeerde base of een zwakke base en zijn geconjugeerde zuur, en werkt door te reageren met een toegevoegd zuur of toegevoegde base om de pH te regelen.
Het gebruik van natriumbicarbonaat
De meest gebruikte buffer in diëten voor intensieve mesterij van herkauwers is natriumbicarbonaat. De aanbevolen bicarbonaatgehalten bij rundvee in voederbedrijven zijn bestudeerd door een groep (Gonzalez et al., 2008a, 2008b) met gebruikmaking van diëten met "0", "1,25", "2,5" en "5,0"% bicarbonaat in het krachtvoer.
De resultaten toonden aan dat runderen die gevoederd werden met 1,25% natriumbicarbonaat
- een betere en meer homogene verdeling van de dagelijkse inname over verschillende kleine maaltijden gedurende de dag hadden
- meer tijd doorbrachten met herkauwen
- het laagste aantal uren met een pH van minder dan 5,8 hadden.
Het afwegen van de economische voordelen van het gebruik van natriumbicarbonaat
Het is belangrijk om de voornaamste oorzaken van acidose bij vleesrunderen in intensieve voedersystemen vast te stellen en de beste preventieve strategieën te bepalen. Er is aangetoond dat het gebruik van natriumbicarbonaat voordelen oplevert voor het dierenwelzijn, maar wat zijn de economische voordelen voor de landbouwers?
Conclusie
De kosten-batenanalyse toont het economisch rendement aan van het gebruik van natriumbicarbonaat als preventieve maatregel tegen acidose bij rundvee.
Het resultaat van het gebruik van natriumbicarbonaat als preventieve maatregel is een meer dan dubbele winst en wijst duidelijk op het globale voordeel van het handhaven van een stabiele pH in de pens.
Om dit doel te bereiken is het nodig de gehalten aan vezels en niet-vezelkoolhydraten zorgvuldig te formuleren en een natriumbicarbonaatbuffer tussen 0,75 en 1,25% van de droge stof toe te voegen.